Ανθολογία Μεταπολεμικής Ποίησης
σελ. 208, εκδ. Δημοτική Βιβλιοθήκη Καβάλας,
Καβάλα, 1983
Ανθολόγηση - Πρόλογος Διαμαντής Αξιώτης
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ | |
Πρόλογος | 09 |
Δ. ΑΞΙΩΤΗΣ (Εισαγωγή: Δαμιανός Κωνσταντινίδης) | 11 |
Β. ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ (Εισαγωγή: Χάιδω Κουκούλη - Χρυσανθάκη) | 26 |
Ν. ΒΡΕΤΤΟΣ (Εισαγωγή: Τσέτση Αθανασιάδη) | 37 |
Τ. ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ (Εισαγωγή: Κοσμάς Χαρπαντίδης) | 45 |
Θ. ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗΣ (Εισαγωγή: Θώμη Νικολή) | 63 |
Κ. ΚΑΝΑΒΟΥΡΗΣ (Εισαγωγή: Λαμπρινή Ταχτατζή) | 71 |
Μ. ΚΥΡΤΖΑΚΗ (Εισαγωγή: Μαρίνα Ζάζαρη-Παπαφιλίππου) | 86 |
ΔΑΜ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ (Εισαγωγή: Βασίλης Μανάφης) | 100 |
Δ. ΛΕΝΤΖΗΚ (Εισαγωγή: Βασιλική Λέντζη) | 106 |
ΠΡ. ΜΑΡΚΟΓΛΟΥ (Εισαγωγή: Μόσχος Ότατζής) | 113 |
MIX. ΜΗΤΡΑΣ (Εισαγωγή - περιγραφή του ίδιου) | 132 |
Λ. ΝΕΓΡΕΠΟΝΤΗΣ (Εισαγωγή: Τασούλα Βαρδαβούλια) | 140 |
Λ. ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Εισαγωγή: Βασίλης Θεοδωρίδης) | 147 |
Κ. ΟΡΦΑΝΙΔΗΣ (Εισαγωγή: Κώστας Λοϋλος) | 166 |
Γ.Ξ. ΣΤΟΓΙΑΝΝΙΔΗΣ (Εισαγωγή: Μηνάς Νιτσόπουλος) | 173 |
ΑΒΡ. ΧΑΤΖΗΑΝΕΣΤΗΣ (Εισαγωγή: Μαρία Σαββίδου) | 195 |
Εδώ εκπληρώνεται μία παλιά και πολύ ζωηρή μου επιθυμία· η συστέγαση των ποιητών της πόλης μου. Αυτών που φύγαν, αυτών που πέρασαν και φυσικά αυτών που μένουν ακόμα σ' αυτήν την «πολιτεία /πέταλο καρφωμένο στα μέτωπο της θάλασσας». Ήταν όνειρο και καημός μία μικρή «ανθολογία» ας την πω, όπου εύκολα κανείς, θα μπορούσε να βρει μαζεμένα -όχι όλα βέβαια- μερικά από τα αντιπροσωπευτικότερα ποιήματα των ποιητών αυτής της πόλης.
Και να που ο Δήμος Καβάλας, μέσω της Δημοτικής Βιβλιοθήκης του, αποφάσισε να πραγματοποιήσει αυτήν την έκδοση. Κι αυτό, γίνεται, απ' όσο ξέρω, για πρώτη φορά. Τουλάχιστον σ' αυτόν τον χώρο.
Από την αρχή όμως, θα 'θελα να εξηγήσω, με ποιά έννοια λέω αυτό το «ποιητές αυτής της πόλης» και πως δικαιολογείται και στέκεται η συνύπαρξη όλων αυτών που χαρακτήρισα Καβαλιώτες ποιητές. Απλά και με δυό λόγια, εννοώ όλους αυτούς που γεννήθηκαν φυσικά στην Καβάλα και όλους εκείνους που έζησαν ένα αρκετό χρονικό διάστημα εδώ, που μαθήτευσαν, δούλεψαν και προπάντων προβληματίστηκαν και δημιούργησαν «σ' αυτό το βορινό σμίξιμο /θάλασσας κι ουρανού».
* Αφού λοιπόν ξεκαθάρισα και μέσα μου αυτόν τον χαρακτηρισμό, η αρχική σκέψη, του ενθουσιασμού που λέμε, ήταν να μαζέψω δουλειά όλων όσων έγραψαν και δημοσίευσαν ποιήματα τους σε συλλογές, περιοδικά και τοπικό τύπο. Αυτό, χωρίς χρονικό φραγμό. Όμως όσο προχωρούσα σ' αυτήν την κατεύθυνση, διαπίστωνα πως μιά τέτοια συναγωγή, θα χρειαζόταν χρόνο που δεν διέθετα, μόχθο που δεν μπορούσα να τον καταβάλω και θα έπρεπε ακόμα η ύλη που θα μάζευα να έπιανε αρκετό χώρο. Πρέπει να τονίσω πώς, έτσι ψάχνοντας, ανακάλυψα έργο άγνωστο, από ονόματα ακόμα πιο άγνωστα, που ολοένα συσσωρεύονταν. Χιονοστιβάδα, που κινδύνευα να με παρασύρει με τον όγκο της. Έτσι, εγκατέλειψα προς το παρόν εκείνη την αρχική σκέψη, με την υπόσχεση όμως του Διοικητικού Συμβουλίου της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Καβάλας, να ασχοληθεί στο μέλλον, μέσα στα χρονικά όρια της θητείας του, συστηματικά, να συλλέξει όλο αυτό το υλικό και να πραγματοποιήσει μιά Ιστορική ' Ανθολογία Καβαλιωτών ποιητών.
Μετά τα όσα ανάφερα παραπάνω, θεωρώ περιττό να τονίσω ότι η μορφή που κατέληξα και που πραγματοποιείται εδώ, φέρει τη σφραγίδα της υποκειμενικής επιλογής. Με αυτή λοιπόν τη δήλωση και με την διαπίστωση πως ολοένα και περισσότερο οι σύγχρονοι ποιητές κι αυτοί που θα ' ρθουν, θα λένε «η πόλη μου και θα εννοούν τους δικούς τους χώρους, τους δικούς τους ανθρώπους, τα δικά τους χούγια και καμώματα», προχώρησα έτσι, χωρίς ψεύτικες συστολές, αναστολές και παραχωρήσεις.
Η περιδιάβαση που έγινε και η ανθολόγηση που ακολουθεί, μου στερέωσε ακόμα βαθύτερα την διαπίστωση πως η Καβάλα είναι «πόλη των ποιητών». Περισσότερο από κάθε άλλη φορά, τώρα που η γενιά των νέων ποιητών της, χαρακτηρίζεται από υπεύθυνες φωνές, οργής, είρωνας, σαρκασμού, διαφωνίας και περισσότερο από ρεαλισμό της γλώσσας που δείχνουν να την κατέχουν. Ποίηση λοιπόν, «από πέτρα και χώμα /από οδύνη και νόστο».
Δεν θα πω εδώ για το έργο των δεκαέξι ποιητών που ακολουθούν. Αυτό το φορτίο το ακούμπησα στις πλάτες δεκαέξι αντίστοιχα νέων κυρίως Καβαλιωτών, που ζουν ακόμα εδώ και που πρόθυμα όλοι ανταποκρίθηκαν. Αυτό, χωρίς κανόνες και υποδείξεις. Γι' αυτό και υπάρχει τόση ποικιλία στον τρόπο αντιμετώπισης των ποιητών και της ποίησης γενικότερα, σ' αυτές τις μικρές αναφορές. ’λλωστε, είναι πια διαπιστωμένο πως «ποιητής δεν είναι μόνο αυτός που γράφει, άλλα κι εκείνος που δέχεται την ποίηση».
Πρέπει να πω ακόμα πως η επιλογή των ποιημάτων έγινε σε συνεργασία και καθ' υπόδειξη των ίδιων των ποιητών. Κι ακόμα ότι διατηρήθηκε η ορθογραφία κι ο τονισμός που ο καθένας ακολουθεί. Ζήτησα να ξεχωρίσουν οι ίδιοι τα ποιήματα που θεωρούν αντιπροσωπευτικότερα και που εκφράζουν το σύνολο της μέχρι τώρα δουλειάς τους.
Μιά λέξη ακόμα.
Ευχαριστώ τους ποιητές που πρόθυμα όλοι τους ανταποκρίθηκαν και τους -να τους πω «κριτικούς»- εισηγητές, που βοήθησαν να πάρει η ανθολογία, αυτήν τη μορφή. Έτσι που τείνει να ανατραπεί, εν μέρει, η πίκρα του ποιητή πως «Σ' αυτήν την πολιτεία /την πυκνοκατοικημένη /άστεγα τα όνειρα. /Μαζί με τα σκυλιά /και με τους ποιητές»
.
Καβάλα, Δεκέμβρης 1983
ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΑΞΙΩΤΗΣ
Σημείωση: Οι στίχοι πού ενσωματώνονται στον Πρόλογο, με τη σειρά που αναφέρονται, είναι των:
Πρόδρομου Χ. Μάρκογλου
Διαμαντή ’ξιώτη
Βασίλη Μανάφη
Γ. Ξ. Στογιαννίδη
Λευτέρη Ξανθόπουλου (από εκδήλωση, που έγινε στην Καβάλα)
Κώστα Καναβούρη